Kapitaalgoederen in de openbare ruimte

Algemeen
Tot de kapitaalgoederen in de openbare ruimte rekenen we onder andere de wegen en civiele kunstwerken, openbare verlichting, riolering, het water en het groen in de stad. Met het onderhoud van de kapitaalgoederen in de openbare ruimte is een substantieel deel van de begroting gemoeid. Onderhoud bestaat uit dagelijks onderhoud, groot onderhoud, technische vervanging en renovatie. Voor kapitaalgoederen in de openbare ruimte hanteren wij afschrijvingstermijnen, op basis van de technische levensduur. Onder de kapitaalgoederen zijn investeringen van maatschappelijk en van economisch nut opgenomen. Ook op de investeringen van maatschappelijk nut wordt op basis van de levensduur afgeschreven.
We streven ernaar om werkzaamheden in de openbare ruimte zoveel mogelijk integraal uit te voeren; dit betekent zoveel mogelijk in samenspraak met de omgeving.

Integraal beheer openbare ruimte
Beleidskader: Begin 2013 is de beleidsnota ‘Geef ze de (openbare) ruimte’ vastgesteld. Deze nota gaat niet meer uit van A en B - onderhoudsniveaus maar van één basisniveau, het Marikenniveau. Het Marikenniveau voldoet aan de wettelijke kaders van de gemeente- en wegenwet. Accenten kunnen worden gelegd op plekken die belangrijk zijn voor bewoners, ondernemers, maatschappelijke instellingen en de gemeente (als het gaat om het algemene belang). In 2014 is dit Marikenniveau door het College vastgesteld.
Dit betekent dat we voor een aantal beheeronderdelen de technische norm loslaten en  de grens opzoeken van wat technisch aanvaardbaar is en voor bewoners acceptabel. Voor een aantal beheeronderdelen blijft de technische norm leidend, zoals bij asfaltwegen, omdat een lager niveau van onderhoud negatieve financiële consequenties heeft in de toekomst.

Areaalmutaties
De woningdichtheid van Nijmegen groeit de komende jaren en de openbare ruimte verandert voortdurend. Dit brengt veranderende beheerkosten met zich mee. Areaaluitbreiding, functieverandering van de openbare ruimte en de hieruit voortvloeiende hogere beheerkosten moeten structureel in de begroting worden opgenomen. Deze structurele uitbreiding van het beheerbudget is nodig om onze stad te beheren en onderhouden zoals we voor ogen hebben bij de inrichting en ontwikkeling van nieuwe gebieden. Voor iedere woning die wordt opgeleverd, nemen we vanaf 2012 een bedrag voor beheer en onderhoud op in de begroting. Als onderdeel van de reguliere cyclus van begroten en verantwoorden beoordelen we periodiek of de ontwikkeling van de beschikbare middelen gelijke tred houdt met de benodigde lasten op het programma. In 2016 is € 0,4 miljoen aan de begroting toegevoegd.

Wegen
Beleidskader: Vanaf begin 2013 geldt de beleidsnota ‘Geef ze de (openbare) ruimte’ als beleidskader. In deze nota is gekozen voor één basisniveau voor de hele stad, het zogenaamde Marikenniveau. Dit heeft geen invloed op onze kapitaalgoederen, de grote asfaltwegen. Hier blijft de technisch norm leidend.
Beleidsrealisatie: Van de grote wegen zijn in 2016 de volgende weggedeelten opnieuw geasfalteerd: St. Annastraat (tussen Kapittelweg en Grootstalselaan) , Wolfskuilseweg (tussen Energieweg en Molenweg) , Graafseweg (tussen Nelson Mandelaplein en kanaalbrug), Nassausingel (westzijde) en Hatertseweg  (tussen kanaalbrug en Couwenbergstraat)
De Daalseweg vanaf de Koolemans Beijnenstraat tot aan de Hobbemastraat is gereconstrueerd.Hier zijn de verkeerslichten weggehaald, zijn de verlichting, de riolering en de bomen vervangen, en is het oude asfalt vervangen door gebakken klinkers. Ook de Tweede Oude Heselaan tussen de Tunnelweg en de Molenweg is gereconstrueerd. Ook hier zijn verkeerslichten weg gehaald, verlichting, bomen en riolering vervangen.
Verder zijn de Bloemerstraat en de Smetiusstraat opnieuw ingericht. In de Van Oldenbarneveltstraat is een fietsstraat aangelegd en ook hier is de riolering vervangen. In samenwerking met RWS en de gemeente Overbetuwe is afslag 38 van de A15 gereconstrueerd. Dit om het nieuwe bedrijventerrein De Rietgraaf bereikbaar te maken.
De projecten Slotemaker de Bruïneweg, Oude Molenweg en Daalseweg fase II zijn volop in voorbereiding en worden in de loop van 2017 uitgevoerd. Dit doen we samen met bewoners. In samenwerking met woningcorporaties worden buurten opgeknapt, zoals de Kolpingbuurt, de Spoorbuurt, Broersveld en Willemskwartier.
Financiële realisatie: Het onderhoud van wegen en civiele kunstwerken is begroot in het programma Openbare Ruimte. In 2016 werd € 7,4 miljoen besteed aan onderhoud en vervanging van verhardingen en civiele kunstwerken.

Openbare verlichting
Beleidskader: Zicht op licht (2011-2020). In deze beleidsnota staat een duidelijk kader voor de openbare verlichting in de komende jaren, met aandacht voor de balans tussen veiligheid, beeldkwaliteit, duurzaamheid, burgertevredenheid en kosten. Het doel van de maatregelen is een zo laag mogelijk energieverbruik van de openbare verlichting, zonder in te leveren op verkeersveiligheid en sociale veiligheid. Zo wordt bij nieuwe ontwikkelingen alleen nog laag energetische verlichting zoals LED  toegepast, passen we in kwetsbare gebieden ‘licht op maat’ toe en experimenteren we met reflecterend asfalt. Het kabelnet voor openbare verlichting heeft een onderhoudsachterstand. Deze achterstand wordt de komende 30 jaar weggewerkt door 12 km kabel per jaar te vervangen.
Beleidsrealisatie: In het kader van het nieuwe beleidsplan vervangen we steeds meer verlichting in de stad door LED verlichting. Er is LED verlichting aangebracht in de straten rond de Wedren, de Bosbesstraat, de insectenbuurt en in een deel van Malvert. Ook rond de en Geldershoflaan, de Roggeweg en rond de Einsteinstraat. De slechtste stukken kabelnet zijn in 2016 vervangen. Vanaf nu vervangen we stapsgewijs de volledige verlichtingsinstallaties met inbegrip van kabels, masten en armaturen. Dit is efficiënter en bespaart kosten op termijn. In 2016 is 13 km kabel vervangen en meer masten en armaturen dan voorgaande jaren.
Financiële realisatie: Er waren 63 kabelstoringen met totale kosten van rond de € 140.000, tegen 72 vorig jaar voor € 160.000. De kosten van de storingen zijn de afgelopen jaren minder geworden. In 2013 waren de kosten nog € 375.000. Dit komt enerzijds door de beperkte hoeveelheid vorst en sneeuw de laatste drie jaren en anderzijds omdat de oude slechte kabels langzamerhand worden vervangen. In totaal is voor € 600.000, besteed aan onderhoud en vervanging voor openbare verlichting in 2016.

Gemeentelijke watertaken
Beleidskader: Met het Gemeentelijk Rioleringsplan Nijmegen 2017-2023 (GRP 2017-2023) heeft uw Raad in 2016 het beleid voor de gemeentelijke watertaken voor afvalwater, hemelwater en grondwater vastgesteld. Het combineert doelmatig beheer met duurzame ontwikkeling. Doelmatig beheer is gericht op het in stand houden van de benodigde infrastructuur tegen aanvaardbare risico’s en met acceptabele kosten. Duurzame ontwikkeling is gericht op de veranderingen in het klimaat door te anticiperen op de gevolgen van heviger neerslag, langere droogte en extremere hitte. Het grijpt daarmee terug op het  waterplan 2001. Dit plan geeft vanuit een visie op de lange termijn (50 jaar) een beschrijving van het totale waterbeleid voor de middellange termijn (15 jaar). Het waterbeleid is nu geïntegreerd in het nieuwe rioleringsplan 2017-2023.
Beleidsrealisatie: Een maat voor de kwaliteit van het riool is de resterende levensduur ervan. De restlevensduur bedroeg eind 2015: 49,462 jaar; op basis van de in 2016 uitgevoerde rioolinspecties en onderhoudsmaatregelen bedraagt deze indicator nu eind 2016: 49,103 jaar. We concluderen dat de restlevensduur licht gedaald is. Het streven is om de gemiddelde restlevensduur, gemeten over meerdere jaren, niet te laten dalen. Lichte schommelingen in de restlevensduur zijn het gevolg van de wijze van berekenen. Beschouwd over meerdere jaren is de restlevensduur vrijwel stabiel.
Voor de volledigheid: gemiddelde restlevensduur is bijna 50 jaar, terwijl de gemiddelde ouderdom circa 40 jaar is. De gemiddelde levensverwachting van de riolen is daarmee momenteel bijna 90 jaar.
In 2016 is de laatste fase van natuurlijke oevers Neerbosch-Oost rondom de Notenhout uitgevoerd. Verder zijn de laatste projecten (duikers Malvert en stuw Teersdijk) uit het Waterplan gerealiseerd ter verbetering van de doorstroming en waterstand in Dukenburg. Er moet nu een nieuw uitvoeringsprogramma worden opgesteld, hangend onder het GRP 2017-2023, waarin het onderhoud van de oevers en bijbehorende kunstwerken is opgenomen. Het beheer en onderhoud van de vijvers en sloten is in handen van Waterschap Rivierenland.
Financiële realisatie: Het beheer en onderhoud van ons rioolstelsel is begroot in het programma Openbare ruimte. In 2016 besteedden wij aan onze gemeentelijke watertaken circa € 6 miljoen.

Groen
Beleidskader: De Groene Draad (2007), Handboek Stadsbomen (2009), 'Geef ze de (openbare) ruimte'(2012).
Beleidsrealisatie: Er is een start gemaakt met de bosbeheervisie van het Mariënbos, Westermeerwijk/De Vier Perken, Driehuizen.
Beleidsrealisatie: In 2015 is begonnen met de  inhoudelijke uitwerking  van de beleidsnota 'Geef ze de (openbare) ruimte' waarbij het Marikenniveau is vastgesteld.  Conform de plannen wordt het dagelijkse beheer en onderhoud van het groen in de stad uitgevoerd. Voor het onderhoud van de bomen en het bosplantsoen is de technische norm leidend vanwege de fysieke en sociale veiligheid. Het onderhoud van de bomen verloopt volgens planning en ligt op schema. Aan de rondweg in de wijk Meijhorst en op de doorgaande weg in de Lankforst zijn veel oude bomen vervangen door nieuwe kleinere exemplaren. Dit waren de laatste acties vanuit het Groenplan Dukenburg dat hiermee in 2016 afgesloten is. Op diverse plaatsen in de stad is de boomstructuur aangevuld. De kastanjes op de stadswal in het Hunnerpark zijn extra bemest en worden in de zomer van 2017 gesnoeid. In de stad zijn ook in 2016 veel zieke kastanjes vervangen. Er een plan van aanpak opgesteld voor extra beheermaatregelen in twee van de drie monumentale parken, Kronenburgerpark en Brakkenstein. Deze maatregelen worden bekostigd vanuit de door het Rijk verstrekte BRIM-subsidie. Begin 2017 wordt een start gemaakt met de maatregelen.
In 2016 heeft de campagne Groen Verbindt een vervolg gekregen, waarbij groene projecten zijn uitgevoerd, zoals geveltuinen in de Smidstraat en Nonnenstraat. Ook is er een start gemaakt met het aanpakken van het Professorenparkje, dit park krijgt een grote opknapbeurt. Het Voedselbos bij de Novikas in Nijmegen West is aangeplant en wordt volledig beheerd door een werkgroep uit de wijk. Voor de Corduwenerstraat is een groot participatieplan gemaakt met bewoners. Zij gaan de plantvakken onderhouden.
Financiële realisatie: Het dagelijks onderhoud van het groen is begroot in het programma Openbare Ruimte. In 2016 is hieraan € 6,3 miljoen besteed.